Sta ’s winters niet stil

In de winter krijgen camperaccu’s het zwaar. Lang stilstaan zonder opladen is funest voor de levensduur. Door de korte, donkere dagen raken woonaccu’s aan zonnepanelen maar moeizaam opgeladen.

Hoelang kan een accu mee? 

Alles boven vijf jaar is winst, maar vaak gaat een accu aanzienlijk langer mee, vooral als hij nooit verder ontlaadt dan 40-60% van de capaciteit. Een basismodel lood/zuur-accu (zoals een startaccu) heeft na vijf jaar zijn technische levensduur bereikt, of na ongeveer 50 laadcycli (50 keer volledig opladen en volledig ontladen). Dat is minstens 5.000 keer starten. Stilstand, verkeerd opladen met een goedkope of fout ingestelde lader, vuil en vocht, de temperatuur en te ver ontladen verkorten de levensduur. Daarom werden ook minder gevoelige accusoorten ontworpen, zoals de types GEL en AGM en tegenwoordig LiFePo4. Een populaire (lood/zuur-)semi-tractiewoonaccu biedt tot wel 300 laadcycli, GEL en AGM vaak nog meer. GEL en AGM zijn beter bestand tegen incidenteel te ver ontladen. 

Bij verkeerd of slecht onderhoud en langdurige opslag gaat de levensduur van een accu snel achteruit. Een accu blijft in topconditie als hij 100% is opgeladen, wat niet gemakkelijk is, want ook in gebruik staat hij soms dagenlang stil. Zonnepanelen kunnen helpen. Tijdens de winteropslag kan je alle stroomgebruikers afkoppelen en een acculader aansluiten, of de accu eruit nemen en thuis onderhouden. 

Goede acculader voor thuis 

Bekende accumerken hebben vaak ook bijpassende acculaders met minimaal een drietraps laadproces met IUoU-laadkarakteristiek. In de eerste fase (I) wordt gedurende enkele minuten geladen met een constante stroom en bouwt de lader de laadspanning op. In de tweede fase (U) laadt hij met een constante spanning. Na 4 tot 10 uur volgt een bewerking in floating-fase (o): dat is het onderhoud dat een lange levensduur van de accu garandeert. Wanneer deze fase niet is bereikt, verliezen accu’s capaciteit. Laat de lader altijd werken aan standaard lood/zuur-accu’s. Aan een GEL- of AGM-accu kan je ook een paar dagen opladen. Een lithium-accu kan maandenlang overwinteren zonder opladen. Zet hem wel volledig opgeladen weg. 

Hoe mijn woonaccu’s in de winter het beste opladen? 

In de winter zijn zonnepanelen machteloos en is een aansluiting aan walstroom onmisbaar. Opladen tijdens het rijden doet weinig af: zelfs een slimme dynamo/alternator laadt niet op bij optrekken, nauwelijks tijdens stationair draaien/rijden, en alleen volop bij remmen op de motor. Hier helpt een laadbooster: ingebouwd naast de woonaccu zorgt die voor een hoge laadstroom en constante laadspanning. 

Hoe een nieuwe accu in een oude camper volledig opgeladen krijgen? 

Een moderne accu vraagt een moderne lader met twee tot vier instellingen voor het accutype, een temperatuursensor en zeven tot tien laadopties. Soms is een vaste lader in de camper (of de regelaar van het zonnepaneel) met bv. microswitches in te stellen op de nieuwe accu. Check de gebruiksaanwijzing of vraag de dealer om advies. Sta je toch meestal aan de stroompaal, dan kan je ook een moderne lader bijplaatsen.  

Hoe bewaar ik de accu in de winter? 

Bewaar een accu vorstvrij (ook in de camper) op een droge plaats bij een temperatuur lager dan 20 °C. Zorg ervoor dat de accu schoon is. Reinigen kan met een lauw sopje. Schakel de accu aan een moderne acculader. Koppel de accu los van stroomgebruikers, via een hoofd- of massaschakelaar of maak de accuklemmen los. Staat de camper gestald en is er stroom, dan volstaat het vaak hem aan te sluiten aan de stroomkabel. Controleer of de startaccu wordt geladen door de elektronica aan boord. Zo niet, sluit onder de motorkap een extra oplader aan. Neem je de startaccu er ook uit, dan zal de motor bij herstarten mogelijk even onregelmatig draaien. Dat lost zich na enkele kilometers rijden op.   

Moet ik de accu nog meer onderhouden? 

Tijdens het opladen kan water uit het accuzuur in de (semi-tractie/start)accu verdampen. Heeft de accu bovenop zes te openen doppen, controleer dan regelmatig het vloeistofniveau (bijtend accuzuur). Bijvullen doe je alleen met gedestilleerd water tot net boven de loodplaten. In onderhoudsvrije accu’s wordt eventuele waterdamp al in de accu opgevangen en teruggevoerd.  

Wintertip: staat de woonaccu in de camper op een koude ondergrond of hangt hij in de accubak? Plaats de accu op isolatieschuim, zet hem vast en pak  de zijkanten in met styropor. 

Zo gaat een accu langer mee 

  • Nooit meer dan 40-60% ontladen 

  • Laad een accu na gebruik 100% volledig op 

  • Gebruik bijpassende laadapparatuur 

  • Bewaar de accu koel, droog en vorstvrij (1-20 °C) 

  • Losgekoppeld onder lading laten overwinteren 

  • Gebruik een moderne onderhoudslader 

  • Houd de accupolen schoon en vetvrij 

  • Houd de accu bovenop schoon 

  • Houd lood/zuur accu’s op peil 

Gepubliceerd op dinsdag, januari 12, 2021 door Wim De Roos

Delen